Η Διασπάθιση της δημόσιας περιουσίας από την Τοπική Αυτοδιοίκηση

του Γιώργου Σαρηγιάννη

ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΣΤΟ ΞΕΝΙΑ ΒΟΛΟΥ, ΜΙΑ ΑΚΟΜΗ ΤΥΠΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ

Μετά την Μεταπολίτευση, άλλαξαν πολλά από τα πολιτικά πράγματα στην χώρα μας, προσαρμοζόμενα στις νέες μορφές του καπιταλισμού της δεκαετίας του ’70 και μετά.

Ειδικά για την Ελλάδα πρέπει να σημειωθεί ανάμεσα στα άλλα, ο εκσυγχρονισμός της και η παγίωση του δικομματικού συστήματος που το βλέπαμε ως τώτε στις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ και που αργότερα επεκτάθηκε και στην Ευρώπη, ας θυμηθούμε τα έντονα παραδείγματα στην Γερμανία όπου μετά τον Βίλλυ Μπράντ επήλθε σταδιακά αλλά σύντομα μιά ώσμωση ανάμεσα στα δύο μεγάλα Κόμματα, το SPD (Σοσιαλιστικό Κόμμα Γερμανίας) και το CDU (Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα Γερμανίας) όπου η άσκηση της εξουσίας από το ένα στο άλλο δεν είχε πιά τις διαφορές που υπήρχαν στην δεκαετία του ’60 γιά παρ’αδειγμα. Παρόμοια και στην Αυστρία με το OVP (Αυστριακό Λαϊκό Κόμμα) και το SP (Σοσιαλιστικό Κόμμα). Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι την επιδρομή στην Γιουγκοσλαβία την έκαναν από κοινού οι σοσιαλιστές της Ιταλίας με τους ομόλογούς τους της Γερμανίας οι οποίοι είχαν ενσωματώσει και την …αριστερά του «κόκκινου Ρούντι».

Στα πλαίσια αυτά, η ενσωμάτωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο Σύστημα ήταν απλά θέμα χρόνου, με αποτέλεσμα με βάση μιά σειρά «εκσυγχρονιστικών» νομοθετημάτων των τελευταίων χρόνων να της δοθούν αρμοδιότητες που ούτε να διανοηθεί μπορούσε κανείς σε μιά Τοπική Αυτοδιοίκηση του ’60.

Η μετατροπή αυτή των Δήμων σε ένα ακόμη γρανάζι του Συστήματος δεν αφορά μόνο την επί πλέον φορολόγηση των δημοτών μέσω της δημοτικής φορολογίας γιά εξεύρεση πόρων γιά τις ανάγκες της, αυτό είναι η μικρότερη επίπτωση. Το μεγαλύτερο είναι η χρήση της ΤΑ ως διαμεσολαβητή ανάμεσα στο κράτος και το ιδιωτικό κεφάλαιο.

Τα παραδείγματα πληθαίνουν κάθε μέρα, τόσο στην πρωτοπορειακή πρωτεύουσα όσο και στην καθυστερημένη επαρχία : Χωριό Τύπου, the Athens Mall, δάσος Καρέλλα και πάρκο Μιμικόπουλου, Δάσος Συγγρού και πολλά άλλα στο Μαρούσι (πραγματοποιήθηκαν μόνο τα δύο πρώτα), γήπεδο «ΠΑΕ Παναθηναϊκός» στον Ελαιώνα, πάρκινγκ στην πλατεία Κύπρου, το Ξενία Ιωαννίνων, οι συμβάσεις του δήμου Ζαχάρως με την ΚΕΔ, ο αιγιαλός του Ξενία Βόλου. κ.α

Ποιά είναι η μεθοδολογία που σχεδιάστηκε προσεκτικά και εφαρμόστηκε πιλοτικά αρχικά από τον Δήμο Αμαρουσίου και στην συνέχεια από όλους τους άλλους:

• ιδρύει ο Δήμος μιά κοινωφελή δημοτική επιχείρηση ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου. Και ως εδώ, εντάξει, έχουν γίνει πολλές και εργάζονται πολύ καλά, λαογραφικά μουσεία, κέντρα ιστορικών ερευνών κ.α.
• μετατρέπεται η επιχείρηση από ΝΠΔΔ σε ΝΠΙΔ γιά λόγους «ευελιξίας» ώστε να μπορεί να κινείται ευκολότερα έξω από τα γρανάζια του δημόσιου λογιστικού.

Θα μπορούσε να πεί κανείς ότι και ως εδώ καλά, ξέρουμε την γραφειοκρατία και τις αντιφάσεις της στο ελληνικό Δημόσιο, γιά να προσληφθεί μιά καθαρίστρια χρειάζεται ΑΣΕΠ και δύο χρόνια και αν βρούμε λεφτά να την προσλάβουμε ενώ παράλληλα προσλαμβάνονται χιλιάδες με συμβάσεις ορισμένου χρόνου οι οποίοι τελικά μονιμοποιούνται. Μπορεί να παρατηρήσει ακόμη κανείς ότι δεν είναι πιό αδιάβλητο το ΑΣΕΠ (θυμηθείτε τις «συνεντεύξεις» και τον ρόλο τους…), είναι όμως σίγουρο ‘οτι οι συμβασιούχοι προσλαμβάνονται με αμιγώς κομματικά κριτήρια, πότε από το ένα Κόμμα-πότε από το άλλο, δίνουμε και μερίδιο και στα μικρά να μην πολυφωνάζουν και όλα είναι αντάξει…

Ομως, εδώ τα πράγματα είναι πιό μακροπρόθεσμα μελετημένα, και να ποιά είναι η συνέχεια:

Το ΝΠΙΔ πλέον δεν δίνει λογαριασμό σε κανέναν, ούτε ελέγχεται από την ΤΑ παρά μόνο από την εκάστοτε παράταξη της εξουσίας η οποία και διορίζει το εκάστοτε Διοικητικό Συμβούλιο, ακόμη και ο έλεγχος των οικονομικών της εμπίπτει στις διατάξεις του απορρήτου των ιδιωτικών εταιρειών, και μόνον αν αλλάξει η εξουσία και το ΔΣ μπορούν να ελεγχθούν, αλλά αυτό δεν συμβαίνει ποτέ, υπάρχει «ομερτά» πολύ γερή, άλλωστε κάποια συμμετοχή και στην αντιπολίτευση είναι πάντα δυνατή και ο ένας καλύπτει τον άλλον.

Στα πλαίσια αυτά, γίνονται και οι επόμενες κινήσεις:

• Η «Δημοτική Επιχείρηση ΑΕ» πωλεί όλες τις μετοχές της σε έναν κεφαλαιούχο. Κλασικό παράδειγμα σ’ αυτό είναι το «ολυμπιακό χωριό τύπου» και το The Athens Mall στο Μαρούσι.

• Η «Δημοτική επιχείρηση ΑΕ» πωλεί ή νοικιάζει με μακροχρόνιο μίσθωμα μέρος ή το σύνολο της περιουσίας της στον κεφαλαιούχο.

Ειδικά γιά το Μαρούσι (the Athens Mall και Ολυμπιακό χωριό, τύπου), έγινε συγκεκριμένα η ακόλουθη πορεία :
Κυρήσσονται απαλλοτριωτέα 74 στρέμματα γιά «κτήρια φιλοξενίας αναξιοπαθούντων δημοτών» !!! Πανικόβλητοι οι ιδιοκτήτες, δέχονται να πουλήσουν στον Δήμο σε τιμές των αντικειμενικών αξιών (πολύ πιό κάτω από τις τιμές της Αγοράς), στην συνέχεια αίρεται η απαλλοτρίωση και αγοράζονται τα πιό πάνω κτήματα.

εικοσαπλασιάζουν τον Συντελεστή Δόμησης, από 0,10 σε 2,00. Ποιός τελικά καρπώθηκε την υπεραξία από αυτήν την πράξη; ο Δήμος ή η τελική εταιρεία (η Lamda Development που θα δούμε στην συνέχεια)

ιδρύεται το 2000 η «Δημοτική Επιχείρηση Αξιοποίησης Ακίνητης Περιουσίας Δήμου Αμαρουσίου με μετόχους τον Δήμο Αμαρουσίου (99%) και την Δημοτική Επιχείρηση Τεχνολογίας Δήμου Αμαρουσίου (1%) με κεφάλαιο 8.020.000.000 δρχ. (προήλθαν από δάνειο από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων).

το 2001 ο Δήμος υπογράφει σύμβαση με την «Αθήνα 2004 ΑΕ», με την οποία αναλαμβάνει να διαμορφώσει χώρο φιλοξενίας των εκπροσώπων του Τύπου

το 2002 αποφασίζει το Δημοτικό Συμβούλιο την πώληση του 95% των μετοχών της παραπάνω εταιρείας σε ιδιώτη.

Γίνεται διαγωνισμός (Μάρτιος 2003) και ανακηρύσσεται πλειοδότης η Lamda Development ΑΕ, η οποία ανέλαβε «πακέττο» με τις μετοχές και την συμφωνία με την Αθήνα 2004 ΑΕ, η οποία και κτίζει το Mall και το Χωριό Τύπου.

Σε όλη αυτήν την διαδικασία είναι άγνωστες πολλές πτυχές της –η νομική υπόσταση της εταιρείας ως ΝΠΙΔ, ιδιωτικής εταιρείας δηλαδή, «κατοχυρώνει» τον Δήμο να μην δίνει στοιχεία, έτσι, δεν ξέρουμε που βρέθηκαν τα 8 δις δρχ του μετοχικού της κεφαλαίου, τί σχέση έχουν αυτά με το ισόποσο δάνειο από το ΤΠΔ και με την ακίνητη περιουσία (την έκταση στην οποία οικοδομήθηκε το χωριό τύπου και το Mall), και πώς τελικά αποκτήθηκε αυτή, όπως επίσης δεν ξέρουμε πόσο πουλήθηκαν αυτές οι μετοχές και τί ακριβώς περιλαμβάνουν (σίγουρα την έκταση και την συμφωνία με την Αθήνα 2004, αλλά τί άλλο σε χρήμα και σε όρους; ).

Και εδώ έρχεται το Συνταγματικό Ερώτημα «ποιά περιουσιακά στοιχεία της δημοτικής ΑΕ μπορούν να εκχωρηθούν σε ιδιωτικό κεφάλαιο;»

Η συνήθης «ερμηνεία» είναι ότι εφ’ όσον η δημοτική επιχείρηση έγινε Ιδιωτικού Δικαίου, έχει το δικαίωμα να κάνει την περιουσία της ό,τι θέλει. Είναι όμως «δική της» περιουσία; Εχει αυτή η περιουσία αποβάλλει τον δημόσιο χαρακτήρα της μόνο και μόνο επειδή εκχωρήθηκε σε ΝΠΙΔ; Η νομική απάντηση είναι ρητά «όχι», όμως στην πράξη, παρ’ όλο που έχουν εκδοθεί και σχετικές Αποφάσεις του ΣτΕ (π.χ. γιά την ΕΤΑ-Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα) η διαδικασία αυτή πραγματοποιείται – πολλές φορές αν τα πράγματα δυσκολέψουν, καλύπτει η εκάστοτε Κυβέρνηση με νόμο τις πράξεις αυτές και «κλείνει» το θέμα.

Στην περίπτωση λοιπόν του αιγιαλού στον χώρο του «Ξενία» (Πάρκο Αναύρου), έχομε δύο θέματα:

• το ένα είναι αν έχει το δικαίωμα ο Δήμος να εκχωρήσει δημόσια περιουσία σε ιδιώτη
• το άλλο είναι η θέση του συγκεκριμένου κατασκευάσματος (κολυμβητική δεξαμενή προς το παρόν) στον χώρο του αιγιαλού.

Στο πρώτο θέμα, παραπέμπουμε στα κείμενα του επίτιμου Αντιπροέδρου του ΣτΕ κ.Μ.Δεκλερή, όπου είχε αποδείξει ότι είναι παράνομες αυτές οι εκχωρήσεις (τόσο με ευκαιρία των Ολυμπιακών αγώνων όσο και με την υπόθεση της ΕΤΑ)

• «Η δημόσια κτήση ….. είναι αναπόσπαστο μέρος της εθνικής κυριαρχίας. Δεν είναι δικαίωμα κυριότητας του αστικού κώδικα……η κυριαρχική εξουσία του κράτους επί της δημοσίας κτήσεως δεν μπορεί να καταλυθεί ούτε με Νόμο» Επομένως ο αιγιαλός (όπως και τα δάση και πολλές άλλες εκτάσεις που περιήλθαν στο ελληνικό κράτος «διά των όπλων» στο διάστημα 1821-1828, και που δεν αποτελούσαν προσωπική ή ατομική ιδιοκτησία οθωμανών αλλά του οθωμανικού κράτους, αποτελεί αντικείμενο της κυριαρχικής εξουσίας του ίδιου του κράτους.

γιά να διευκρινιστεί αυτό το σημείο, πρέπει να γνωρίζουμε ότι στο Οθωμανικό Δίκαιο η γή ανήκει στον Θεό, και κατ’ επέκταση την διαχειρίζεται ο ανώτατος θρησκευτικός αρχηγός, εκπρόσωπός του επί της γής, ο Χαλίφης. Οταν οι οθωμανοί σουλτάνοι έλαβαν τον τίτλο και το αξίωμα του Χαλίφη, ανέλαβαν και την διαχείριση (όχι την προσωπική ιδιοκτησία, αλλά την ιδιοκτησία γιά λογαριασμό του Θεού) της γής. Στην συνέχεια εκχωρούσαν την νομή της και μόνον γιά συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (ενίοτε και εφ’ όρου ζωής αλλά χωρίς δικαίωμα κληρονόμησης) σε αξιωματούχους. Ετσι, όταν διά των όπλων κατελήφθη ο ελλαδικός χώρος το 1821-1828, όλη η ιδιοκτησία του οθωμανικού κράτους πέρασε στην ελληνική εθνική κυριαρχία, και μάλιστα αυτό αναφέρεται ρητά και κατηγορηματικά και στο Πρωτόκολλο του Λονδίνου (1830)

Κατά συνέπεια, δάση, βοσκότοποι, αιγιαλός και συναφή, δεν εκχωρούνται σε ιδιώτες, δεδομένου ότι δεν μπορεί να εκχωρηθεί η εθνική κυριαρχία.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η έννοια της εθνικής κυριαρχίας, συνεπάγεται την έννοια της ύπαρξης ή μή του κράτους, δεν μπορεί δηλαδή να υπάρξη κράτος αν δεν υπάρχει εθνική κυριαρχία σε συγκεκριμένα αντικείμενα, και ως τέτοια είναι η γή, τα δάση, ο αιγιαλός, η θάλασσα κλπ. Με το σκεπτικό αυτό άλλωστε, από της ίδρυσης του ελληνικού κράτους συγκεκριμένα ο αιγιαλός αποτελεί δημόσια κτήση, και κάθε περίφραξή του είτε γιά νομή είτε γιά κατοχή είναι συνταγματικά παράνομη. Με το σκεπτικό αυτό, είναι αντισυνταγματικός και ο τελευταίος Νόμος περί αιγιαλού ο οποίος προσπαθεί μέσα στα αδιαμφισβήτητα αυτά νομικά πλαίσια να εκχωρήσει τον αιγιαλό σε ιδιωτική χρήση, έστω και με το κάλυμμα της «νομής».
Δυστυχώς, πολλές φορές σε πολλά σημεία της ελληνικής ακτογραμμής, ο αιγιαλός έχει καταπατηθεί από ιδιώτες, έχει έντεχνα αποκοπεί από την δημόσια χρήση από παραλιακές βίλλες, από ξενοδοχεία, από κέντρα αναψυχής, βιομηχανίες, ναυπηγεία κ.α. Αν εξαιρέσουμε τις περιπτώσεις βιομηχανιών και ναυπηγείων όπου γιά καθαρά λειτουργικούς λόγους μπορεί το κράτος υπό όρους να επιτρέψει την χρήση του αιγιαλού χωρίς την απόλυτη δυνατότητα πρόσβασης πολιτών, οι λοιπές περιπτώσεις αποτελούν απλά χρήση από την ιδιωτική επιχείρηση με την προϋπόθεση της απόλυτης δυνατότητας της ταυτόχρονης χρήσης από κάθε πολίτη, και αυτό είναι σαφές όταν πρόκειται γιά πλάζ, αναψυκτήρια, ξενοδοχεία, βίλες κ.α. τα οποία παράνομα περιφράσσουν τον αιγιαλό όχι μόνο ως το «χειμέριο κύμα» αλλά και μέσα στην θάλασσα. Και εδώ βέβαια συζητάμε και γιά το συγκεκριμένο θέμα του «πάρκου Αναύρου», όπου σύμφωνα με τα παραπάνω δεν επιτρέπεται ούτε η οικοδόμησή του και κατασκευή κολυμβητικών δεξαμενών κ.α. αλλά ούτε και η με κάθε τρόπο άμεσο ή έμμεσο παρεμπόδιση της πρόσβασής του από κάθε πολίτη. Ετσι, κρίνεται ως παράνομη η κατάληψή του από ιδιώτες γιά ιδιωτικό συμφέρον. Βέβαια η απάντηση είναι ότι με τον περί αιγιαλού Νόμο, επιτρέπεται η κατάληψή του (με κάποιους όρους), όμως ο Νόμος αυτός είναι εκτός των ορίων του Συντάγματος.

• Από την άλλη μεριά υπάρχουν εκτάσεις και κτήρια κλπ τα οποία περιήλθαν στο Ελληνικό Δημόσιο δι’ απαλλοτριώσεως. Εδώ έχουμε ένα άλλο θέμα: η απαλλοτρίωση σύμφωνα με το Σύνταγμα διενεργείται γιά συγκεκριμένο σκοπό δημοσίου οφέλους, ακόμη και αν αυτός είναι υπέρ ιδιώτη. Οταν ο σκοπός αυτός εκλείψει, τότε η απαλλοτρίωση ακυρώνεται και οφείλει να επανέλθει το κτήμα (κτήριο, έκταση κλπ) στον αρχικό του ιδιοκτήτη. Ετσι κι αλλιώς έχομε δημόσια κτήση η οποία δεν εκχωρείται σε ιδιώτη παρά μόνο γιά διαχείριση –και αυτό αμφισβητούμενο. Κλασική περίπτωση η Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα ΑΕ, η γνωστή μας ΕΤΑ ΑΕ, η οποία σύμφωνα με εισηγήσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίνεται παράνομη γιά τους παραπάνω λόγους, και ειδικότερα :

Η ΕΤΑ ΑΕ ιδρύθηκε αρχικά ως «Ανώνυμη Εταιρεία Αξιοποιήσεως Περιουσίας ΕΟΤ» ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) με όρο την αξιοποίηση της περιουσίας του ΕΟΤ. Σημειώνεται ότι το σύνολο του μετοχικού κεφαλαίου κατείχε ο ΕΟΤ (θυμηθείτε την διαδικασία στο Μαρούσι γιά το The Athens Mall !!!). Στην συνέχεια όμως μετονομάστηκε ως «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα ΑΕ» με εκχώρηση σε ιδιώτες του 49% ώστε το Δημόσιο να ασκεί τον έλεγχο, αλλά πολύ γρήγορα εκχωρήθηκε το 66% με νεώτερο Νόμο , περνώντας τελικά στην απόλυτη διαχείριση ιδιωτικών συμφερόντων, διαδικασία ακριβώς παράλληλη με το ξεπούλημα του ΟΤΕ, της ΔΕΗ κ.α. δημοσίων Οργανισμών Κοινής Ωφελείας.

Αρχικά ο ιδρυτικός Νόμος του 1998 όριζε ρητά ότι η λειτουργία της εταιρείας γίνεται προς το δημόσιο συμφέρον, απλά είχε περιβληθεί «το νομικό ένδυμα της ΑΕ χάριν ευελιξίας κατά τις συναλλαγές…» με τους επόμενους Νόμους όμως απέκτησε την δυνατότητα συμμετοχής (και μάλιστα κατά πλειοψηφίαν) ιδιωτικού κεφαλαίου και τελικά αποκτά κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Ετσι, όμως «ο κερδοσκοπικός χαρακτήρας της ΕΤΑ ΑΕ αποκλείει την προς αυτήν δια νόμου μεταβίβασιν οιωνδήποτε ακινήτων του Δημοσίου….» . Σημειώνεται ότι κατά την εισήγηση, δεν συζητείται κάν γιά τα ακίνητα «δημοσίας κτήσεως» όπως ο αιγιαλός δεδομένου ότι ούτως ή άλλως είναι ανεπίδεκτος μεταβιβάσεως. Η εισήγηση καταλήγει σε δύο διαπιστώσεις:

• πρώτη, ότι Η ΕΤΑ ΑΕ όπως είναι νομοθετημένη δεν είναι πλέον υπό τον έλεγχον του ελληνικού δημοσίου, δεν της επιτρέπεται επομένως να κατέχει δημόσια περιουσία. Ανάλογα θα πρέπει να δούμε τί συμβαίνει με τον Δήμο Βόλου και την εκχώρηση δημόσιας περιουσίας (του Ξενία εν προκειμένω) σε ιδιωτικό κεφάλαιο.

• δεύτερη ότι σε ακίνητα τα οποία έχουν περιέλθει στο ελληνικό δημόσιο δια απαλλοτριώσεως ωφείλουν να αποχαρακτηρισθούν, να προσφερθούν στους αρχικούς ιδιοκτήτες τους και αν αυτοί δεν επιθυμούν την επαναγορά τους τότε να πωληθούν με όρους δημόσιου λογιστικού. Αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα με άλλες προεκτάσεις.

Κλείνοντας, επαναλαμβάνονται τα παράλληλα σημεία σε όλες αυτές τις διαδικασίες πουμ όπως αναλύθηκαν κρίνονται ως αντισυνταγματικές στο σύνολό τους:

• Το Λιμενικό Ταμείο Βόλου, παραχωρεί στον ΕΟΤ την έκταση αυτή γιά 45 χρόνια (μέχρι την 3.6.2004), έκταση που ρητώς κατονομάζεται ως «τμήμα του αιγιαλού και της παραλίας» γιά την οικοδόμηση του Ξενία Βόλου. Σύμφωνα με την Σύμβαση αυτή, «ο περιβάλλον το ξενοδοχείο χώρος θα διατηρεί πάντοτε τον κοινόχρηστο χαρακτήρα του σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις περί αιγιαλού και παραλίας…»
• το 1987 παραχωρείται από τον ΕΟΤ στον Δήμο Βόλου το Ξενία ως την 3.6.2004
• το 1988 ο Δήμος παραχωρεί την εκμετάλλευση κλπ του Ξενία στην Δημοτική Τουριστική Επιχείρηση Βόλου (ΔΗ.Τ.Ε.Β) η οποία είναι ΝΠΙΔ.
• το 1993 παραχωρεί η ΔΗΤΕΒ σε ιδιώτη την «χρήση και κάρπωση» του Ξενία «…που βρίσκεται εντός κοινοχρήστου δημοτικού χώρου…» και ότι «ο περιβάλλον το ξενοδοχείο χώρος θα διατηρεί πάντοτε τον κοινόχρηστο χαρακτήρα του σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις περί αιγιαλού και παραλίας…»
• το 2005, η ΔΗΤΕΒ, παραχωρεί στις εταιρείες DOMOTEL-ΞΕΝΙΑ ΒΟΛΟΥ ΑΕ και ΔΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗ ΑΕ – DOMOTEL AE το Ξενία σε μιά νέα Σύμβαση Παραχώρησης η οποία όμως δεν αναφέρει τίποτα από τις νομικές δεσμεύσεις των προηγουμένων παραχωρήσεων του 1959 και του 1993
• στην συνέχεια οι εταιρείες αυτές κατασκευάζουν στον επίμαχο χώρο ανοικτή κολυμβητική δεξαμενή, η οποία βεβαίως αποκλείει την πρόσβαση των πολιτών και καταπατεί ουσιαστικά τον δημόσιο χώρο του αιγιαλού. Είναι ηλίου φαεινότερον, ότι αρχίζει σιγά-σιγά με την «μέθοδο του σαλαμιού» ο σφετερισμός του δημοσίου χώρου από τις ιδιωτικές εταιρείες, και αυτό είναι συνέπεια όλων όσων αναφέρθηκαν, αλλά και μή νόμιμα σύμφωνα με όσα αναλύθηκαν στα προηγούμενα.
• τα περί «παλαιού» και «νέου» αιγιαλού που αναφέρονται στα υπομνήματα του Δήμου προς το ΣτΕ είναι μάλλον άστοχα και αποδεικνύεται από τις ρητές αναγραφές περί κοινοχρήστου χαρακτήρα στις διαδοχικές Συμβάσεις μέχρι ακόμη και του 1993.